STOPA
Stopę dzieli się na 3 fragmenty: przodostopie, śródstopie i tyłostopie.
Przodostopie to kości śródstopia i palce, tu widzimy najczęściej deformacje, zmiany przeciązeniowe, złamania ale także miejsce manifestacji innych chorób np. dny moczanowej.
Hallux valgus : Paluch koślawy
Przez boczne ustawienie palucha w stawie śródstopno-paliczkowym, rezultuje "wystawanie" głowy I kości śródstopia i uciski tego miejsca z wtórnym pogrubieniem i stanem zapalnym kaletki maziowej
W zależności od zmian w zdięciach rtg i ustawienia palucha jest wybierana inywidualnie metoda operacyjna. U młodych pacjentów z mało zaawansowanymi zmianami jest często możliwa korekcja przez zabieg na tkankach miękkich bez konieczności tzw. osteotmii czyli przecinania kości i zmiany ustawienia osi kostnej przez stabilizację płytką , śrubami lub drutami K (Kirschnera) . Często stosowane metody do operacja według McBride, Chevron lub SCARF, przy zmianach artrotycznych Keller-Brandes.
Po zabiegu konieczne jest odciążenie strefy operacyjnej przez chodzenie w tzw. bucie na halluxy 2-6 tygodni (zależne od metody operacyjnej). Znieczulenie podpajęczynówkowe lub ogólne. Pobyt w szpitalu 1-3 dni, usunięcie szwów po 10-14 dniach.
Hallux rigidus : Paluch sztywny
Zmiany stawu śródstopno-paliczkowego palucha (MTP I) bez koślawego ustawienia są rzadsze od palucha koślawego, ale nie mniej bolesne. Widoczne i wyczuwalne jest pogrubienie tego stawu i zredukowana ruchomość. Leczenie rehabilitacyjne może zmiejszyć dolegliwości, ale często tylko krótkotrwale.
Metodą leczenia operacyjnego jest tzw cheilotomia lub artrodeza stawu MTP. Cheilotomia oznacza usunięcie zmian kostnych i tkanek miękkich i jest we wczesnych stadiach palucha sztywnego możliwa. Przy zaawansowanych zmianach stosuje się artrodezę tzn. usztywnienie stawu, który juz przed zabiegiem nie miał normalnej ruchomości. Usztywnienie osiąga się przez usunięcie powierzchni stawowych i stabilizację śrubami lub drutami.
Postępowanie pooperacyjne jest jak w przypadku palucha koślawego.
Nerwiak Mortona, Metatarsalgia Mortona
Dolegliwości w trzeciej przestrzeni międzypalcowej przodostopia, które przy obciążeniach lub ucisku się nasilają mogą być spowodowane tzw. nerwiakiem Mortona : przewlekłego drażnienia pnia nerwu międzypalcowego podeszwowego i jego pogrubieniem przez otoczenie go tkanka wkłóknistą. Diagnoza jest możliwa przez tzw. test Muldera ( poprezczny ucisk stopy) i USG / mri. Leczenie przez odciążenie, injekcje sterydów i rehabilitację często nie skutkują poprawą. Leczenie operacyjne polega na usunięciu zmiany.
Pobyt w szpitalu 1-2 dni, chodzenie o kulach i w bucie odciążającym przodostopie 2 tygodnie, usunięcie szwów 10-14 dni po operacji. Nawroty nerwiaka po zabiegu są bardzo rzadkie.